علی رسولی
پیام ها
موضوعات داغ

آیا ترکیه در آستانه ظهور دیکتاتوری اردوغان قرار دارد؟

باتشکرازآقای علیرضا بختیاری

در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، نشریه اکونومیست گزارش ویژه خود را به بررسی کارنامه رجیب طیب اردوغان و احتمال ظهور یک دیکتاتوری توسط او اختصاص داده است.
به گزارش اکونومیست، ترکیه از دومین نیروهای مسلح بزرگ ناتو برخوردار است، و نقش مهمی در یک محله آشفته به ویژه در سوریه جنگ‌زده دارد. این کشور نفوذ فزاینده ای در غرب بالکان، در شرق مدیترانه و اخیرا در آفریقا دارد. مهمتر از همه، در دریای سیاه و جنگ  اوکراین اهمیت دارد. سال گذشته ترکیه به واسطه یک توافق کمک کرد تا غلات بیشتری از اوکراین به کشورهای فقیر ارسال شود.
بنابراین خارجی‌ها باید به انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه که رجب طیب اردوغان پیشنهاد کرد در 14 مه برگزار می شود توجه کنند.
در زمان ریاست جمهوری ناهنجار او، کشور در آستانه فاجعه قرار دارد. رفتار اردوغان با نزدیک شدن به انتخابات می تواند آنچه را که امروز یک دموکراسی عمیقا معیوب است به سمت یک دیکتاتوری تمام عیار سوق دهد.
زمانی که اردوغان برای اولین بار در مارس 2003 به نخست وزیری رسید، وعده های زیادی به ترکیه داد. سکولارها می ترسیدند که او برنامه ای بیش از حد اسلام گرایانه داشته باشد، اما او و حزب عدالت و توسعه او در انجام آن چندان موفق نبودند. دولت اردوغان در سال‌های اولیه‌اش ثبات اقتصادی و سیاسی جدیدی به کشوری داد که برای دهه‌ها فاقد این ثبات بود. او ژنرال هایی را که اغلب در سیاست مداخله و کودتا کرده بودند، بی اعتبار کرد. او اصلاحاتی را برای تقویت اقتصاد انجام داد. او حتی در برابر کردها، بزرگترین اقلیت قومی ترکیه، که مدت‌ها از آزار و اذیت ارتش رنج می‌بردند، رویکرد صلح‌جویانه به کار گرفت.
با این حال، هر چه آقای اردوغان مدت طولانی تری در قدرت بوده، استبداد رشد کرده است.
پس از 11 سال به عنوان نخست وزیر، او به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد. پس از تلاش برای کودتا در سال 2016، او ده‌ها هزار نفر را از مشاغل خود اخراج یا دستگیر کرد، اغلب به اتهامات ناچیز.
او بسیاری از رسانه ها را به ابزار تبلیغات دولتی تبدیل کرده است. او در واقع اینترنت را سانسور کرده است. بسیاری از منتقدان از جمله رهبران اپوزیسیون را به زندان انداخته است.
اردوغان که به دهه سوم قدرت خود نزدیک می شود، در قصری بزرگ نشسته و درباریان به شدت می ترسند که به او بگویند اشتباه می‌کند.
او یک نظریه پولی را به بانک مرکزی که دیگر مستقل نیست، تحمیل کرد. او فکر می‌کند درمان تورم کم ارزش کردن پول است. این دلیل اصلی تورم 64 درصد ترکیه است کاستانداردهای زندگی ترکیه را کاهش داده است.
اردوغان زمانی دموکراسی را به سفر با واگن برقی تشبیه کرد: وقتی به مقصد می‌رسی، پیاده می‌شوی.
آمریکا و اتحادیه اروپا اغلب از انتقاد از آقای اردوغان خودداری می‌کنند، زیرا می‌ترسند که متحدی مهم و دردسرساز را از خود دور کنند. هیچ کس نمی خواهد کشوری به مهمی ترکیه کاملا سرکش شود. همه می دانند که یک رئیس جمهور منزوی و ترکیه منزوی می تواند شرارت بزرگی انجام دهد. او می‌توانست با یونان و قبرس به منازعات سرزمینی شدیدتری دامن بزند.
او می تواند سردرگمی و درگیری بیشتری در سوریه ایجاد کند. او می تواند به 5 میلیون مهاجر و پناهنده در ترکیه اجازه دهد تا به سمت جنوب اروپا حرکت کنند. و او می‌تواند با ادامه ممانعت از پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو، فراتر رود.
با این حال ترکیه همچنین به غرب نیاز دارد، به ویژه برای بازگرداندن ثبات به اقتصاد آسیب دیده خود. اگرچه مذاکرات عضویت آن ممکن است به بن بست رسیده باشد، اما همچنان امیدوار است که با ارتقا و توسعه تجارت خود با اتحادیه اروپا، رشد را تقویت کند.
ترکیه باید راهی برای احیای سرمایه گذاری مستقیم خارجی بیابد که در پاسخ به عدم اطمینان سیاسی و اقتصادی سقوط کرده است. ترکیه برای بهبود بهره وری پایین خود به فناوری غربی متکی است. همچنین سلاح های غربی، بویژه هواپیماهای جنگنده آمریکایی را می خواهد. اگراردوغان به دموکراسی پشت کندوبه دیکتاتورها بپیوندد، نمی تواند هیچ یک از این موارد را تضمین کند.همه اینها به اوانگیزه قوی برای حفظ غرب می دهد.
این باید به رهبران غربی قدرت چانه زنی بدهد. اردوغان قلدری است که ترس را محرکی برای رسیدن به منافع خودمی داند، همانطور که اخیرا با بسیاری ازهمسایگان خاورمیانه ای خود چنین کرده است. بنابراین، رهبران غربی باید به اردوغان نشان دهند که چقدر به رفتار او اهمیت می دهند وقبل از انتخابات، بطور خصوصی و علنی علیه ممنوعیت های احتمالی امام اوغلو و حزب دموکراتیک خلق صحبت کنند.هنوز برای عقب نشینی اردوغان از لبه پرتگاه دیر نیست اما غرب باید از هم اکنون به اوهشدار دهد.
دیکتاتوری در حال ظهور ترکیه
سرمقاله این هفته مجله اکونومیست به خطر سقوط ترکیه به پرتگاه دیکتاتوری توسط اردوغان پرداخته است.
در بخشی از این سرمقاله آمده است:
اردوغان زمانی دموکراسی را به سفر با تراموا تشبیه کرد: وقتی به مقصد می‌رسی، پیاده می‌شوی. در دوران ریاست‌جمهوری او، انتخابات به ندرت کاملاً منصفانه و آزاد بوده است، اما کمابیش آزاد بوده و تعداد زیادی از رای دهندگان در آن شرکت کرده‌اند. نگرانی این بار این است که اردوغان نگران از شکست، یک انتخابات کاملا غیرآزاد و غیرمنصفانه برگزار کند.
در سرمقاله شماره ۲۱ ژانویه سال ۲۰۲۳، آمده است که اردوغان مستبدتر شده است. او بسیاری از رسانه‌ها را به ابزار پروپاگاندای دولتی تبدیل و اینترنت را سانسور کرده است.
بسیاری از منتقدان از جمله رهبران اپوزیسیون را به زندان انداخته، رقبای درون حزبش را به حاشیه برده و از دادگاه‌ها برای آزار و اذیت مخالفان استفاده می‌کند. باورهای غیرعادی او به سرعت به سیاست عمومی تبدیل می‌شوند و اطرافیان از اینکه به او بگویند دارد اشتباه می‌کند، می‌ترسند.
سه سال پیش حزب اردوغان در انتخابات شهرداری سه شهر بزرگ آنکارا، استانبول و ازمیر شکست خورد. نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که اگر اپوزیسیون پشت بهترین نامزد خود متحد شود و انتخابات کمابیش سالم باشد، او ممکن است چهار ماه دیگر ریاست جمهوری را از دست بدهد.
این البته یک «اگر» بزرگ است. اردوغان مصمم است که زمین رقابتی که از قبل ناهموار بود را بیشتر به نفع خود تغییر دهد.
اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، که شاید مقبول‌ترین رقیب اردوغان باشد، اخیراً به دلیل «احمق» خواندن مقامات انتخاباتی که اولین پیروزی او در شهرداری را لغو کردند، به زندان و محرومیت از فعالیت سیاسی محکوم شد.
دولت از دادگاه قانون اساسی می‌خواهد که حزب دموکراتیک خلق، بزرگترین حزب کردی را که بسیاری از رهبران آن در زندان به سر می‌برند، منحل کند. دادگاه، حساب های بانکی این حزب را مسدود کرده است. اپوزیسیون اگر بخواهد رئیس جمهور را برکنار کند به حمایت رای دهندگان کرد نیاز خواهد داشت.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا