در ابتدا تشکر میکنیم از عزیزیانی که در بررسی مشکلات اتباع به مجموعه ی ما کمک کردند تا بتوانیم با زاوایه ی دید وسیع تر مشکلات اتباع را بررسی کنیم .
مهاجران قدیم( کسانیکه قبل از دوره طالبان،مهاجر بوده اند.):
۱.یک نکته ای که هست اینکه از جمعیت مهاجرینی که به اسم مهاجرت شناخته می‌شوند.تقریبا ۹۰ درصدشون متولد ایران اند و کمتر از ۱۰ درصدشون مهاجر غیر قانوني اند.عده زیادی از افراد جمعیتی مهاجران قدیمی نسل ۳ یا ۴ مهاجرت اند.یعنی پدر بزرگ و مادر بزرگ مهاجرت کرده و پدر و مادر متولد ایران اند. از نظر قانون مهاجرتی کشور های دیگه دنیا،مهاجری که متولد اون کشور میشه دارای حق شهروندی و شناسنامه اون کشور میشه اما در ایران این‌طور نیست. و تمام کسانی که به ایران اومدند چه طرف ۵۰ ساله اومده و چه اینجا متولد شده و یا۱ روز مهاجرت کرده، همه مهاجر خوانده می‌شوند.اگه جمعیت مهاجران قدیم در ایران رو ۵ میلیون درنظر بگیریم،حداقل ۴میلیون نفر متولد ایران اند که باید ایرانی محسوب شده و دارای حقوق شهروندی باشند. اما با آنها مانند بیگانه برخورد می شود. عملا دولتها در ایران۴ میلیون ایرانی را به رسمیت نمی شناسند و آنها را از شناسنامه،یارانه و دیگر حقوق شهروندی محروم می‌کنند.
۲. تابعیت.
اعمال سلیقه در قانون مربوط به تابعیت و استفاده ی منفی به نفع عدم تعلق تابعیت در مورد شرایطی که سکوت قانون وجود دارد.
به طور نمونه خودم به عنوان فرزند یک تبعه ی متولد ایران(مادرم مهاجر و متولد ایران است) برای دریافت تابعیت به مشکل اعمال سلیقه ی افسر مربوطه برخورد کردیم و انجام نشد.بطور کلی اجرای قوانین مهاجرتی در ایران نه به قانون که به میل افسر یا مقام مربوطه بستگی داره و کاملا تابع سلیقه فرده.
مهاجران جدید(منظور کسانیکه در دوره طالبان مهاجران کرده اند.):
۱. هزینه ی درمان به نرخ توریسم پزشکی
۲. عدم ثبت نام در مدارس،البته این مشکل دربارهمهاجران قدیمی هم هست.(با توجه به اینکه بسیاری به خاطر منع تحصیل دختران در افغانستان مهاجرت کرده اند)
مشترک:
۱. امور بانکی( مثلا نمی توانند کارت بانکی داشته باشند یا اگر هم داشته باشند،همراه بانک ندارند و …)
۲. امور مربوط به مالکیت خانه و ماشین و ..(مهاجر در ایران نمی تواند تقریبا هیچگونه مالکیتی داشته باشد چه خانه،چه خودرو و …)
۳. رفت و آمد(هزینه زیاد عوارض مرزی و برخورد نادرست پلیس و عوارضی)
۴. محدودیت اشتغال مجاز به حدود چهل شغل یدی(مهاجر در ایران از اول انقلاب تا حالا حق ندارد شغل آبرومند و درآمد زا داشته باشد و فقط می‌تواند شغل هایی نظیر کارگری،سیراب شیردان پاک کنی،کارگر کوره آجر پزی داشته باشد و این درحالی است که جامعه مهاجران قدیم ایران بسیار فرهنگی و فرهیخته است.
(مثلا اگر در خانواده ای ده دانشجوی مقطع ارشد و دکتری وجود داشته باشد .) با این وجود حتی اگر فرد مدرک دکتری داشته باشد کار مجازی جز کارگری نمی تواند در ایران داشته باشد.
۵.قوانین مهاجرتی ایران مربوط به ۴۰ سال قبل است و تاحالا تغییری نکرده است.
۶.دیدگاه ایران به مسئله مهاجرت همیشه تهدید محور و امنیتی بوده است و هرگز نگاه فرصت محور نداشته اند.به چشم دولت ها مهاجر همیشه بیگانه و خطرناک اند.
۷. دولت ایران بابت مهاجران،از سازمان ملل پول و امتیاز دریافت میکند_در مذاکرات به عنوان اهرم فشار علیه غرب استفاده میکند و از نیروی کار ارزان آنها بهره میبرد.اما در صدا و سیما همیشه مهاجران را مشکل ساز و وبال گردن ایران نشان داده و همیشه چهره ای بیسواد، دون پایه را به مردم ایران نشان داده است.همیشه از هزینه های مهاجران گفته و از سود آنها حرفی نزده است.
۸.از جمعیت مهاجر ایران اکثر ایشان شیعه و از قوم《 هَزارِه 》می‌باشند و بدلیل عِرق مذهبی و پایبندی به ولایت فقیه و انجام وظیفه در شیعه خانه امام زمان،به ایران آمده اند. اما در میان مهاجران،ایران رفتاری توام با مدارا و بسیار دوستانه داشته و حتی اجازه داشتن مشاغل اقتصادی و درآمد زا و بهره مندی از بورسیه های مهم مثل بورسیه پزشکی را به آنها با وجودمهاجربودن انجام داده است.ولی در این بین از ۴۰ سال تاحالا ذره بین ارگانهای مربوطه به مهاجران روی هزاره ها بوده و بعضا رفتار دوگانه با آنها داشته است .در حالیکه آنها شیعه و بسیار به ولایت فقیه پایبند اند.انها فارسی زبان اند و بیشترین قرابت فرهنگی رابا ایران دارند.آنها هستند که لشکر فاطمیون را تشکیل می‌دهند با این وجود برخی بی مهری هایی انجام شده است که این گروه را بعضا دچار مشکلاتی که در ابتدا به آن اشاره شد گردیده است
۱۰. مهاجران سالیان سال از تحصیل در مدارس نمونه دولتی،تیزهوشان و سمپاد و … منع می شدند.
۱۱.مهاجران به خصوص هزاره ها بدلیل لهجه و قیافه تا سالیان سال،مورد تحقیر،تمسخر قرار می‌گرفتند و دولت ها هم به این امر دامن می زدند.
۱۲.رفتار نیروی انتظامی با مهاجران مخصوصا در دهه ۷۰،بسیار خصمانه بوده و با آنها مانند. خائن،مجرم و جاسوس رفتار می‌کردند.برای مثال:ماموران نیروی انتظامی می‌توانستند.بدون هیچ دلیلی و فقط از روی سلیقه مهاجران را رد مرز کنند.شبانه وارد خانه های مهاجران می‌شدند و آنها را به صف می‌کردند اگر تنها یه نفراز آنها که حتی اگر کودک چند روزه بود،مدرک هویتی مدنظر آنها را نداشت،کل خانواده را رد مرز می‌کردند.
این ها همه مشکلاتی بود که از زبان اتباع و مهاجرین بیان شده یعضی از این مشکلات نیز در سفر استانی جناب رئیس جمهور محترم به مشهد مقدس بیان گردید که آقای رئیسی گفتند : تحصیل، نحوه زندگی و اشتغال عزیزان افغانستانی برای ما مهم است و مشکلات آنان را باید مشکلات خودمان در نظر بگیریم. و این نشان دهنده این است که خود دولت محترم هم به این مشکلات واقع هستندکه این مشکلاتی و مسائلی هستند که نیاز به قانون دارد از طریق کانال‌های قانون‌گذار قابل پیگیری‌ست.
به امید حل مشکلات اتباع عزیز
واحد پشتیبانی مجموعه
