📄#یادداشت | جستارهایی در اقتصاد اسلامی
💡در این سلسله پست ها، نکات کلی رو با زبان ساده و رویکرد مسئله محور در مورد اقتصاد کشورِ اسلامی خودمون خواهیم داشت.
💬 تورم چه زمانی بوجود می آید؟
❇ یک مثلث داریم برای علل تورم و هیچ افزایش تورمی خارج از این مثلث نیست. یک ضلع این مثلث #حجم_نقدینگی هست. توضیح مفصل حجم نقدینگی رو بعدا انجام خواهیم داد ولی فرض کنیم همان مقدار پولی است که دست هر کس هست. اگر پول زیادی چاپ کنیم و به همه بدهیم این تورم نقدینگی ایجاد میشود مانند مثال سیب ها.
⬜ ضلع دوم کمبود #رشد_تولید هست. فرض کنیم ما مقدار سیب هایی که تولید میکردیم از ده تا بشود صد تا… ولی مقدار پول هایی که بدست می آوریم ثابت بماند، خب این باعث میشود که بین فروشنده های سیب رقابت پیش بیاید و سیب ها ارزون تر فروخته شوند. حالا اگه همزمان حجم پول ها زیاد بشود و هم تعداد سیب های تولیدی زیاد بشود، اثر افزایش حجم پول، از طریق اثر افزایش تولید، خنثی خواهد شد و هر کدوم از این دو عامل قوی تر باشند، نتیجه رو مشخص می کنند.
⬅️ اگه رشد تولید آنقدر کم باشد که حتی از صفر هم پایین تر بیاید و منفی بشود، یعنی در واقع به جای رشد، پسرفت داشته باشیم و ده عدد سیب مان بشود هشت عدد سیب، اینگونه باز هم رقابت برای خرید هشت تا سیب باقی مانده شدید تر میشود و قیمت ها بالاتر میروند.
✳ دو ضلع اصلی را گفتیم ولی یک ضلع سومی هم هست که لزوما بطور منطقی تاثیر ندارد و آن ضلع همان #افکار_و_ذهنیت_مردم است. به هر دلیلی این افکار ممکن هست به نوعی سازمان پیدا کند که مثلا برای خرید محصول x هجوم بیاورند؛ شایعه بشود که جنگ قرار هست بشود یا محصول x نایاب بشود یا یک شرکتی قرار هست خیلی موفق بشود و … این عوامل باعث میشود که افراد حجم بیشتری از قدرت خرید خود را وارد رقابت در بازار جنس مورد نظر یا حتی همه بازار ها کنند.
✔ خب حاصل این رقابت شدیدترِ خریدارها، افزایش قیمت هاست. اگر این افکار به نحوی تغییر پیدا کنند که خرید انجام ندهند فلذا باعث افت قیمت در آن بازار خواهد شد.
✴ یکی از عواملی که ذهنیت مردم ما به شدت بدان حساس هست ، چیزی نیست جز نرخ دلار !
با اینکه دلار به طور منطقی روی قیمت تمام شده همه کالا ها اثر گذار هست اما سرعت اثر گذاری آن و شدت اش متفاوت است. ولی جمع بندی مردم این هست که با افزایش قیمت دلار نرخ همه چیز بالا میرود و برای خرید اش هجوم می آورند و در نتیجه واقعا قیمت محصول فورا بالا میرود. هرچند حتی بدون هجوم مردم هم قیمت بالا میرود اما سرعت و شدت بالا رفتن میتواند متفاوت باشد…
✅ سیاستگذار بایست برای کنترل تورم بر این سه ضلع کنترل ایجاد کند؛ ابزار هایی که برای اینکار داره عبارت است از نرخ بهره _ هدایت نقدینگی_ کنترل نقدینگی و ترازنامه _ اماکن ذخیره ای برای اجناس مختلف
برای قسمت های بعدی منتظر باشین